Абраз “Танец Смерці” з гродзенскага манастыра брыгітак – унікальны для Беларусі помнік мастацтва. Адначасова гэта выдатнае адлюстраванне пераменаў у грамадскім і эканамічным жыцці Вялікага Княства Літоўскага ў другой палове XVII ст. “Абраз быў напісаны, каб выконваць ролю “візуальнага” падручніка пра смерць”, – гаворыць гісторык Наталля Сліж. Усе дзеючыя асобы гэтага танца – сяляне, шляхта, яўрэі і нават кароль – жывуць у іншым свеце. Гэты свет напоўны чаканнем чагосьці трагічнага на зямлі і расплаты за грахі ў пекле.
“Падарожжа” па нязвыклым абразе падрыхтавалі сумесна Hrodna.life і канал пра гісторыю Hrodna 11:27. Націскайце “Пачаць агляд” і разглядвайце абраз у дэталях.
Што сёння са спадчынай гродзенскіх брыгітак?
Спадчына гродзенскіх брыгітак расцярушылася па ўсёй Беларусі. Некаторыя культавыя рэчы і кнігі захоўваюцца ў гродзенскім пабернардынскім касцёле і рыма-каталіцкай духоўнай семінарыі, мастацкія творы і частка архіва – у музеях Гродна і Мінска. Некалькі каштоўных абразоў захоўваюць у сябе сёстры назаратанкі.
Чытайце таксама:
- Марыя Гажыч: мастачка, якая памяняла выставы ў Сан-Францыска на кляштар у Гродне
- Падвалы брыгіцкага касцёла перарабілі ў музей і месца сустрэч для моладзі
Гісторыя гродзенскага кляштара брыгітак
Кляштар Святой Брыгіты, адкрыты ў 1642 г., у XVII – XVIII стагоддзях быў адным з найбагацейшых не толькі ў Гродне, але і ва ўсім Вялікім Княстве Літоўскім. Яго фундатарамі былі Крыштаф і Марыяна Весялоўскія, шэдэўральныя партрэты якіх можна пабачыць у Нацыянальным мастацкім музеі ў Мінску.
Час не пашкадаваў гэтага кляштара. У 1842 г. царскія ўлады канфіскавалі ў кляштара частку зямель, забаранілі прымаць новых паслушніц і рабіць рамонт у будынках. Кляштар стаў руйнавацца, у 1908 г. тут жылі ўсяго дзве манашкі. Калі ў гэтым жа годзе і іх не стала, то Віленскі біскуп тэрмінова прыслаў сюды сясцёр-назаратанак, каб касцёл не пуставаў і яго канчаткова не страціць. Назаратанак для расійскай адміністрацыі спецыяльна назвалі “літоўскімі брыгіткамі”.
У 1950-я гады кляштар зусім апусцеў. Больш сарока гадоў у гэтым будынку знаходзіліся псіханеўралагічны і наркалагічны дыспансеры. У касцёле ў 1980-х гг. планавалі адкрыць канцэртную залу, таму тут пакрысе ішоў рамонт. Праўда, да гэтага часу ад былой пышнасці інтэр’еру нічога не засталося. Толькі ў 1990 г. касцёл ізноў вярнуўся да вернікаў і цяпер марудна, але няўхільна ідзе ягонае аднаўленне.
Чытайце таксама: В Бригитском костеле в Гродно открыли восстановленный алтарь 17 века
