Каманда Belaruskicry вырашыла ўпісаць арнамент у паўсядзённую носку — і запусціла новую калекцыю ўпрыгожванняў, натхнёную бабулінымі ручнікамі і вышыўкамі. Гэта самая складаная калекцыя брэнда — і тэхнічна, і ідэйна. Калекцыя прадстаўлена шасцю ўпрыгожваннямі ў 13 колерах. Беларусы ўжо ацанілі яе: найбольш папулярныя замовы ў ліловым і ружовым колерах. Рэдакцыя Hrodna.life даведалася, як атрымалася зрабіць упрыгожванні, якія носяць разам з крыжам на шыі нават тыя, хто такога насіць не любіць.
Belaruskicry — брэнд з Беларусі, які з’явіўся ў 2021 годзе і стаў вядомы дзякуючы кулону з абрысамі краіны і слязой. Назву дала гульня слоў «край» і «cry» — з англійскага «плакаць». Зараз каманда з васьмі чалавек запусціла новую калекцыю «Сучасная вечнасць».
Эмаль — справа тонкая
Калекцыя прадстаўлена шармамі, моназавушніцамі, кулонамі, карабінамі, пярсцёнкамі і бранзалетамі. Вырабы ўручную робяць ювеліры ў Грузіі, дзе цяпер знаходзіцца каманда. Гэта досыць далікатная праца. Матэрыял — срэбра 925-й пробы, пад заказ можа быць золата. Зверху ўпрыгажэнні ўручную пакрываюцца эмаллю, якая свеціцца як шкло. У нарыхтоўках ёсць невялікае паглыбленне, куды іголкай з двух бакоў дадаецца каляровая эмаль. Для некаторых колераў змешваецца некалькі адценняў эмалі. Пасля застывання вырабы ўручную апрацоўваюць. Бранзалеты зроблены з ніткі з двухбаковым элементам эмалі і фірмовым элементам «by cry».
— Гэта самая складаная наша калекцыя, таму што эмаль — справа тонкая. Самая складаная з пункту гледжання і вытворчасці, і падрыхтоўкі калекцыя. Мы вельмі доўга займаліся вузельчыкамі - яны завязваюцца ўручную. Мы доўга насілі іх самі. Камусьці калоў вузельчык, і мы думалі, як яго ў канцы завяршыць, каб гэта было зручна. У кагосьці развязваўся, гэта значыць, было не зусім трывала. Мы гэтыя вырабы носім ўжо месяцаў пяць. Так што краш-тэсты пройдзеныя, — распавяла Hrodna.life пра калекцыю стваральніца брэнда Саша Куркова.
Розніца паміж кулонам і карабінам у тым, што апошні — здымны. Іх можна павесіць некалькі на ланцуг — яны не будуць скочвацца, як кулон.
«Мы вельмі любім насіць па некалькі вырабаў адначасова. Калі некалькі рознакаляровых карабінаў вісяць — гэта вельмі класна выглядае. Гэта наша такая фішка, таму што я вельмі люблю насіць усё і адразу на сабе. Мне было заўсёды нязручна, і карабіны сталі выдатным рашэннем гэтай праблемы», — распавяла Саша.
«Беларусам патрэбнае свята»
Першапачаткова ўпрыгажэнні былі прадстаўлены ў трох колерах — чорным, белым, чырвоным. Потым колеры пачалі дадавацца. Каманда натхнялася працамі этнаграфічных каманд, якія ездзяць па Беларусі і здымаюць тое, што захавалася.
«У іх акаўнтах можна паглядзець, наколькі яркія ёсць падборкі палотнаў. Там прам вау! Часам такія кіслотныя, яркія ніткі. Аказваецца, нашы бабулі былі нашмат ярчэй, чым мы думалі. Там прысутнічае буянства фарбаў», — дзеліцца Саша.
Таму ў калекцыі 13 кветак — іх выбралі з 50 розных адценняў. Яны досыць стрыманыя.
«Мяне здзіўляюць колеры, якія купляюць. Ліловы выбіраюць, ружовы. Шэры вельмі любяць — ён у нас як серабрысты атрымаўся. Нашы базавыя колеры — белы, чырвоны і чорны — далёка не на першых месцах. Так што беларусам патрэбнае свята, буянства фарбаў, кветак. Таму мы дакладна не пралічыліся, калі зрабілі 13 колераў, а не тры».
Як насіць ўпрыгажэнні Belaruskicry?
Упрыгажэнні новай калекцыі — базавыя, іх можна насіць кожны дзень. Яны — унісэкс, іх носяць як дзяўчаты, так і хлопцы. Нітка хутчэй для паўсядзённай носкі - дзяўчаты часта бяруць яе пад гадзіннік. А новая калекцыя з жэмчугам і натуральнымі камянямі падыдзе на вечар, на свята. Таксама ўпрыгажэнні можна збіраць у камплекты.
«Кожны, хто носіць ўпрыгажэнні, сябе знойдзе. Хоць пра нашы ўпрыгожванні часта кажуць: „Мы пачалі іх насіць, хоць мы не насілі ўпрыгажэнні“. Так, вядома, часта кажуць пра кулон „Беларусь“. Як крыж, кажуць: „Я крыж нашу, і кулон нашу“. Гэтыя ўпрыгажэнні [новая калекцыя — Hrodna.life] ярчэйшыя, вядома, але яны таксама могуць стаць паўсядзённымі», — распавяла заснавальніца брэнда.
Калі ў вас ужо ёсць упрыгожванні ад Belaruskicry, іх можна сумясціць з новай калекцыяй. «Калі павесіць на адзін ланцужок усе вырабы з розных калекцый, яны будуць вельмі крута мэчыцца. Атрымліваецца такі casual стыль».
«Не хочуць дзяліцца сакральнымі ведамі»
Для упрыгожванняў выбралі два малюнка арнаменту з расплывістым значэннем. Гэта «знічка» — паводле падручніка, «васьмірог» або «кветачка». «Мы назвалі яе „знічка“, таму што слова вельмі наша, беларускае. Гэта падаючая зорка. Убачыўшы падаючую зорку, можна загадаць жаданне. Жаданне ў кожнага сваё і значэннем кожны сам будзе надзяляць гэтае ўпрыгожванне», — распавяла Саша.
Другі сімвал — у выглядзе плота. «Ёсць такі арнамент — „агарод“. Яго вышывалі на абарону — ад ваўкоў да злых духаў. Мы дадалі туды сваіх элементаў - атрымаўся такі сур’ёзны, моцны плот. Мы яго апранаем на абарону, ахову — кожны вырашае, ад чаго і для чаго. Атрымаліся два простыя жыццёвыя сэнсы і ўпрыгажэнні», — усміхаецца Саша.
Ад ідэі калекцыі да выканання прайшло паўтара года. Аказалася, што знайсці значэнні арнаментаў не так проста.
«Першапачаткова гэта было досыць прыгожа: дзесьці была „сям'я“, дзесьці - „маладосць“. А калі мы пачалі глядзець кнігі, яны былі апісаны словамі „кучаравая лапа“, „казёл“, „верабей сляпы“, „кароўка мая“. Нешта такое простае. І досыць мала і пра „маладосць“, і пра „энергію“, а пра „багацце“ наогул ніхто нават не згадваў, — дзеліцца Саша. — Аказалася, што не зусім правільна нагружаць арнамент нейкім сэнсам, таму што гэта вельмі гнуткая рэч. Ледзь не ад кожнага, хто стварае арнамент, залежыць сэнс, які ён туды ўкладвае. Таму калекцыя зацягнулася. Мы не маглі зразумець, як называюцца вырабы, як яны павінны выглядаць, што браць за аснову, які гэта павінен быць арнамент? У розных вёсках ён выглядае і называецца па-рознаму».
Каманда чытала кнігі і кансультавалася з экспертамі - напрыклад, з Кацярынай Ваданосавай, якая займаецца вышыўкай і адкрыла ў Беластоку школу традыцыйнага строя [нацыянальнага касцюма — Hrodna.life]. Не ўсе беларускія гісторыкі адгукнуліся, але некаторыя параілі кнігі. «Людзі ахоўваюць гэтую інфармацыю, як быццам гэта нейкія сакральныя веды. Не ўсе хочуць імі дзяліцца», — лічыць Саша.
Кніг па арнаменце шмат, але многія з іх знаходзяцца ў бібліятэках і не алічбаваныя. Таму Саша падумвае стварыць віртуальную бібліятэку пра арнамент - з алічбаванымі кнігамі і фотаздымкамі музейных экспанатаў. Таксама ў планах стварыць "бібліятэку людзей" - сайт з працамі шасці беларускіх майстрых. Яны працягваюць захоўваць вышыўку ў яе сучасным выглядзе - ад школы нацыянальнага ладу да больш сучаснай інтэрпрэтацыі. Там можна будзе прачытаць пра майстрых, замовіць іх вырабы і ўзяць схему для вышыўкі.
- Мы становімся бліжэй да вытокаў, да Беларусі, да таго, што ў нас унутры, імкнемся да дома і да нечага, што звязана з домам. Арнамент - гэта нешта побач, блізка. Пры гэтым гэта мастацка вельмі прыгожая рэч і яе прыемна адлюстроўваць, насіць на сабе. Я не ведаю, з чым гэта звязана, але гэта сапраўды выклікае ў нас эмоцыі. У мяне ў бабулі былі ручнікі. На падушках былі вышыўкі белымі ніткамі - зусім незаўважна.
Толькі цяпер мне дасылаюць фатаграфіі, і я бачу, успамінаю. У мяне дзесьці на падкорцы ляжыць, што гэта было на вачах, дзесьці ты гэта бачыў. У прабабулі наогул увесь домік быў толькі ў гэтым. Стаяў нават ткацкі інструмент, на якім можна было ствараць дываны. А там сапраўды ж было буянства фарбаў. Таму дзесьці гэта ляжыць у нас на падкорцы. І калі мы хочам выказаць сябе і сумуем, альбо ідэнтыфікуем сябе як нешта, звязанае з гісторыяй і з беларусамі, з сям'ёй, з каранямі, - вылазіць арнамент з нашых успамінаў, - распавяла Саша, якая нават набіла сабе татуіроўку ў выглядзе арнаменту.
Разам з замовай - прыемны бонус
Неўзабаве брэнд запусціць у продаж запанкі і вырабы з натуральнымі і рознакаляровымі камянямі і жэмчугам. Для іх да Новага года рыхтуюць новы сайт. Дызайн ужо гатовы. Каманда дапрацоўвае аплатныя сістэмы, каб было зручна плаціць з любой кропкі свету. Там жа будуць новыя колеры, святочныя камплекцыі і прапановы да святаў. Пакуль жа калекцыю можна замовіць праз дзеючы сайт, аплаціўшы з дапамогай PayPal. Для іншых варыянтаў аплаты трэба ісці ў Direct ў Instagram. Тыдзень выраб будзе вырабляцца і яшчэ два тыдні ісці да вас.
Новую калекцыю ўжо замовілі ў Польшчу. Туды паляцелі бранзалеты - іх купляюць часцей за ўсё. “У нас ёсць пастаянныя пакупнікі, якія падтрымліваюць і любяць нашы выбары. Больш за ўсё, напэўна, у нас адправак у Польшчу. Гэта самая блізкая нам па духу краіна. Ну і Беларусь, вядома", - распавяла Саша.
Цяпер вырабы адпраўляюць у новай ўпакоўцы. Брэнд перайшоў на скрынкі для лепшай абароны упрыгожванняў падчас пералётаў. Туды ўкладаюць паштоўку з песняй NaviBand, якую каманда сама слухае, і карткі з інфармацыяй пра сваіх муз - беларускіх майстрых. Таксама ў скрынцы ёсць ільняны пакет, у якім можна не толькі захоўваць ўпрыгажэнні, але і насіць у ім карткі або грошы.
Таксама да замовы можна дадаць фірмовыя анучкі з адмысловым сродкам, якое здымае пачарненні срэбра. Яе хопіць на некалькі гадоў.
«Скончылася ўсё караоке»
Калі вы хочаце пазнаёміцца з брэндам бліжэй, можаце пайсці да іх на Дзень адчыненых дзвярэй або прэзентацыю калекцыі. Пра гэта, як правіла, абвяшчаюць у Instagram. Гэта робяць, каб добра правесці час, пабалбатаць і пабыць у «вузкім беларускім коле». Калі ў Варшаве такіх сустрэч дастаткова шмат, то ў Грузіі - не хапае.
— У Грузіі мы хацелі сустрэцца з беларусамі - нашы прыхільнікі вельмі прасілі арганізаваць сустрэчу. Было вельмі весела: быў ювелірны майстар-клас, майстар-клас па зборцы упрыгожванняў. Вышывалі разам з беларусамі. Скончылася ўсё караоке, — смяецца Саша. — У Варшаве ў нас была міні-прэзентацыя калекцыі. Там маленькая частка нашай каманды. Пастараліся запрасіць нашых варшаўскіх сяброў і прыхільнікаў, якія даўно хацелі прыйсці, і паказаць ім новую калекцыю. Там прэзентавалі інтэрв'ю з нашымі музамі, і таксама разам павышывалі.
Рабяты, якія нас носяць, купляюць нашы вырабы і любяць нас, - усе вельмі унікальныя, цікавыя, класныя людзі. Калі мы збіраемся разам - гэта вельмі цікава. У кожнага ёсць свая гісторыя, кожны чымсьці запамінаецца. Мы нават не думаем пра развіццё кам'юніці - мы проста збіраемся, а людзі знаёмяцца адзін з адным, гэта расце, расце, расце больш. І Belaruskicry становіцца камандай.
Папулярнасць упрыгожванняў стала здзіўленнем і для Сашы.
«Я сама не чакала, шчыра кажучы. Проста беларусы выбралі Belaruskicry і адчулі, што гэта можа стаць свайго роду сімвалам іх кахання, тугі, для кагосьці - гонару, пачуццём, звязаным са сваім домам. Беларусы выбралі ўпрыгажэнні, і не засталося выбару іх не рабіць. Сакрэту няма, але мы робім тое, што мы любім, тое, што мы самі носім, тое, чаго нам самім не хапае. І робім гэта з велізарнай аддачай, з любоўю, з душой».
