Завiтаць выпадкова да Януша Паруліса — хiба што адна з лепшых неспадзяванак для турыстаў i самых гарадзенцаў: рэтра-атмасфера, настальгія, гісторыя горада ў мностве звычайных рэчаў. Зыркаеш па баках i не можаш спынiцца на чымсь адным. Візіт каштуе 2,5 рублі, але гэта дробязь, якая не ратуе музей ад продажу экспанатаў. З iмi пан Януш мусіць расставацца, каб утрымаць памяшканне.
Сёння — хаос, заўтра — кавярня і арт-прастора?
Сёння прыватны музей Парулiса — і домiк, i двор — у стане татальнага хаосу. Самастойна разгрэбці каля 40 тысяч экспанатаў гаспадар не ў стане. Але пан Януш не губляе пазiтыву.
Спачатку ён хацеў, каб яго музей набыў афіцыйны статус. Да таго, вельмі дарэчы было б прыватызаваць дом — тады Парулiсу не прыйшлося плаціць за арэнду. Штомесяц гэта выдатак у 230 рублеў, а пенсiя гаспадара — каля 270 рублеў. На жыццё застаецца няшмат.
А яшчэ ў гэтым атмасферным месцы можна фатаграфаваць вяселлi. Адным словам — яно абяцае стаць не проста музеем, але i крэатыўнай прасторай для духоўнага i эстэтычнага развiцця.
Музей застанецца прыватным?
Ад Cавету дэпутатаў Паруліс атрымаў спіс патрабаванняў, згодна з якімі музей можна было б прызнаць афiцыйным. Нi пад адзiн крытэрый музей не падыходзiў. Былі і наогул малазразумелыя пункты. У спробах патлумачыць іх, Януша перанакіроўвалі то ў аддзел культуры гарвыканкама, то ў галоўнае iдэалагiчнае ўпраўленне.
Разабрацца дапамог Сцяпан Стурэйка, выкладчык ЕГУ, гiсторык i культурны антраполаг. Ён наогул параiў адмовiцца ад iдэi атрымаць афіцыйны статус, бо гэта і так нiчога б не змянiла.
«Трэба выстрайваць зусiм iншую канфiгурацыю адносiн. Што такое сучасны музей i наколькi Янушу патрэбна, каб яго калекцыя афiцыйна была прызнана музеем? Гэта пытанне пра мiссiю i канцэпцыю.
Калі Януш i яго каманда на нешта прэтэндуюць, павiнна быць вельмi важкая заяўка. Трэба змянiць падыход. Калi б мяне спыталi, у якiм кiрунку далей iсцi, то, думаю, трэба рабiць па мадэлi гарадзенскага музея Быкава, якi ўтрымлiвае грамадская арганiзацыя Саюз ветэранаў. Я не ведаю, цi мае ён нейкi статус, але Саюз ветэранаў заўседы падтрымлiваў гэты музей. Паколькi арганiзацыя сур’езная, грошы на фiнансаванне музея заўседы былi.
Такiм чынам трэба зрабiць i Янушу: знайсцi арганiзацыю, якая будзе ажыццяўляць нейкую дзейнасць з яго калекцыяй. Род дзейнасцi залежыць ад мiсii музея. Толькi такiм шляхам усе атрымаецца. Без статуса музея ўсе будзе ў захаванасцi"
Сваю ідэю вырашэння праблемы прапанаваў старшыня гродзенскага гарвыканкама Мечыслаў Гой. Ён запрасiў Парулiса да сябе i прапанаваў частку экспанатаў перадаць у Цэнтр рамёстваў на вул. Рэйманта. Януш пагадзіўся — неўзабаве таму можна будзе пабачыць частку ягоных скарбаў.
Першыя крокi да прыватызацыi
Што тычыцца прыватызацыі, дык юрысты Квасоўка Вадзiм Iванавiч i Квасоўка Людмiла Уладзiмiраўна запэўнiлi Паруліса, што можна выкупiць палову дома (другая ўжо належыць Янушу) без аўкцыёна, бо ён арэндуе памяшканне больш за тры гады. Да таго ж, атрымаць адтэрмiноўку ў аплаце ад трох да пяці гадоў, а яна патрэбна, бо выплацiць трэба будзе адразу ўсю суму. У iншым выпадку прыйдзецца апiсваць асобныя часткi нерухомасці, а гэта вельмi працаёмка.
У Абласной установе фiнансавай падтрымкi прадпрымальнiкаў патлумачылі, што зараз трэба, каб уладальнiк (УЖРЭП) адправiў запыт у БТI для ацэнкi памяшкання i ўсталявання цаны. Канчатковае рашэнне аб продажы прымае гарвыканкам.
Мінулым разам, калi Януш звяртаўся ва УЖРЭП з пытаннем аб выкупе часткі дома, яму прапанавалi набыць яе за 120 тысяч долараў (1200 $ за м2).
Дырэктар Абласной установы фiнансавай падтрымкi прадпрымальнiкаў Аляксандр Панамароў параiў падаць заяву на конкурс праектаў транспамежнага супрацоўнiцтва Еўрапейскага Саюзу.
Наступнымi крокамi Януша Паруліса будуць:
— заснаванне фонда музея;
— напiсанне бiзнес-плану;
— упарадкаванне тэрыторыі;
— апiсанне экспанатаў;
— канчатковае высвятленне дэталей прыватызацыi.
Калі хтосьці хоча i можа дапамагчы фінансава зрушыць справу з месца — вось рахунак у беларускiх рублях:
ИП Парулис Януш Стефанович УНП 590 873 417 р/с 3 013 669 810 014 в ЦБУ № 04/03 ЗАО «Банк «Решение» г. Гродно ул. Дзержинского, 30, МФО 153 001 288
