Грамадскія слуханні па праекце рэканструкцыі Дома быту на вуліцы Замкавай пройдуць 18 снежня ў Гродне. Іх прызначылі пасля таго, як гараджане запатрабавалі вочнага абмеркавання, а архітэктурна-горадабудаўнічы савет гарвыканкама раскрытыкаваў і адхіліў прадстаўленую канцэпцыю «праекта Сямашкі». Пра гэта паведамляе Telegram-канал «Urban Hrodna — городская среда Гродно».
Сход па праекце рэканструкцыі Дома быту прызначылі пасля зваротаў гараджан. У лістах яны настойвалі на вочным абмеркаванні спрэчнага праекта, які прадставіў гродзенскі бізнесмен Станіслаў Сямашка, які выкупіў будынак.
Грамадскае абмеркаванне рэканструкцыі праходзіла з 8 лістапада па 8 снежня. У гэты перыяд жыхары горада актыўна выказваліся супраць прадстаўленай канцэпцыі і патрабавалі правесці адкрыты сход з удзелам аўтараў праекта і прадстаўнікоў уладаў. Гродзенскі гарвыканкам улічыў гэтыя патрабаванні і прызначыў грамадскія слуханні.
Яшчэ раней, 20 лістапада, архітэктурна-горадабудаўнічы савет гарвыканкама адхіліў канцэпцыю рэканструкцыі, якую прэзентаваў Станіслаў Сямашка. Савет не ўхваліў псеўдагістарычнае рашэнне і адзначыў шэраг істотных недахопаў.
Сярод аргументаў — адсутнасць навуковага абгрунтавання выбару «рамантычнага» стылю, ігнараванне ранейшых патрабаванняў савета, непрадастаўленне генплана з элементамі добраўпарадкавання, варыянтаў фасадаў і разгорнутых вулічных панарам. Таксама раскрытыкавалі неабаснаванае павелічэнне вышыні будынка. Сямашка хацеў перарабіць шосты тэхнічны паверх у паўнавартасны, але гэта парушыла б сумаштабнасць з суседняй гістарычнай забудовай, перш за ўсё з жаночым манастыром Раства Багародзіцы.
Канцэпцыю рэканструкцыі Дома быту прапанавалі адаптаваць да гістарычнага кантэксту
Савет падкрэсліў, што Дом быту знаходзіцца ў межах гістарычнага цэнтра Гродна і з’яўляецца прыкладам савецкага мадэрнізму. Гэта патрабуе асцярожнай архітэктурнай адаптацыі, а не псеўдагістарычнай стылізацыі пад мінулыя эпохі.
«Любое цытаванне элементаў мінулых стыляў павінна быць пацверджана комплекснымі навуковымі даследаваннямі», — адзначылі ў савеце.
Архітэктурна-горадабудаўнічы савет прапанаваў дапрацаваць канцэпцыю з захаваннем аўтэнтычнага аб’ёму будынка і выкарыстаннем сучасных, недамінуючых фасадных рашэнняў. Эксперты не супраць тактоўных адсылак да гродзенскіх архітэктурных асаблівасцей, напрыклад, так званага «цаглянага стылю». Дапрацаваную канцэпцыю Сямашка павінен будзе прадставіць на паўторны разгляд.
Што хацеў зрабіць з Домам быту бізнесмен Сямашка
У сярэдзіне лістапада гэтага года стала вядома, што былы Дом быту выкупіў гродзенскі бізнесмен Станіслаў Сямашка. Тады ж з’явілася першая візуалізацыя абноўленага будынка.
Сямашка распавёў пра планы рэканструкцыі будынка ў гістарычным цэнтры горада. Ён быў упэўнены, што праект «спадабаецца ўсім», і абяцаў, што зробіць усё «пад ключ» за восем месяцаў.
Планавалася, што на першым паверсе былога Дома быту размесцяцца кафэ, кветкавая крама і іншыя аб’екты сэрвісу. Другі паверх зоймуць офісныя памяшканні і інтэрнэт-клубы. На верхніх узроўнях з’явяцца апартаменты для доўгатэрміновай арэнды або куплі з поўным наборам выгод для камфортнага пражывання. Таксама ён паабяцаў выконваць усе будаўнічыя нормы і аснасціць будынак сучаснымі камунікацыямі, уключаючы хуткасны інтэрнэт.
Крытыка «праекта Сямашкі»
Многія гродзенцы раскрытыкавалі праект рэканструкцыі будынка ў цэнтры горада. Пад відэа з інтэрв'ю Сямашкі аб планах рэканструкцыі Дома быту разгортваліся актыўныя дыскусіі.
Некаторыя гродзенцы лічылі праект псеўдагістарычным і неадпаведным гістарычнаму цэнтру горада. Некаторыя адзначалі, што было б лепш абнавіць існуючы шкляны варыянт будынка, а гістарычным дамам, якія сапраўды патрабуюць аднаўлення, вярнуць іх першапачатковы выгляд.
Іншыя называлі праект «агра-трэшам» у стылі Сямашкі і выказвалі сумнеў, што яго рэалізацыя палепшыць сітуацыю. Пры гэтым частка карыстальнікаў указвала, што маладому аўтару не зашкодзіла б дапамога вопытных архітэктараў.
Некаторыя адзначалі, што ўмяшанне ў архітэктурную прастору гістарычнага цэнтра горада выглядае сумнеўна, аднак іншыя лічылі, што на рашэнне ўплываюць фінансавыя інтарэсы.
Аб рэканструкцыі Дома быту стала вядома у 2020 — меркавалася, што на яго месцы з’явіцца гасцініца. Будынак спрабавалі прадаць чатыры разы, пакупнік знайшоўся толькі з пятай спробы. У колькі Дом быту абышоўся пакупніку — невядома. Стартавая цана складала больш за 4 млн руб. ($ 1,3 млн).
