«Не хочам, каб хадзіў КДБ». У BY_help расказалі, чаму адмовілі ў падтрымцы былому палітвязню Вадзімаці

Парушыў дамову, разгаласіў звесткі. Заснавальнік BY_help Аляксей Лявончык пералічыў прычыны, па якіх фонд дапамогі рэпрэсаваным беларусам разарваў дамову з гродзенскім блогерам Вадзімам Ермашуком (Вадзімаці).

Вадзім Ермашук — папулярны блогер з Гродна. У 2021 годзе яму прысудзілі тры гады калоніі за абразу Лукашэнкі і здзек з дзяржаўнага сцяга. У калоніі ён быў у «нізкім статусе», адбыў увесь тэрмін і выйшаў на волю летам 2024 года. Пасля гэтага ў Беларусі яму выдалілі злаякасную пухліну. Вадзім спрабаваў шукаць працу, уладкаваўся ў краму адзення. 27 лістапада яго Instagram пад нікам ermashukvadimati прызналі «экстрэмісцкімі матэрыяламі». Пасля гэтага ён пакінуў Беларусь.

BY_Help — адна з найбуйнейшых ініцыятыў дапамогі рэпрэсаваным беларусам. З 2023 года ў іх працуе кірунак медыцынскай рэабілітацыі палітвязняў. Кожны ўдзельнік праграмы падтрымкі падпісвае з фондам дамову.

«У ёй пазначана, што нельга разгалошваць прыватныя звесткі іншых удзельнікаў, адрасы шэлтараў або спецыфіку праграмы. Гэта важна для бяспекі, — растлумачыў Лявончык для „Зеркала“. — Мы не хочам апублікавання адрасоў, каб потым па іх не хадзілі супрацоўнікі беларускага КДБ. Прыватныя звесткі могуць таксама ўтрымліваць медыцынскую інфармацыю, а яе распаўсюд забаронены законамі краін Еўрасаюза аб абароне персанальных даных. На падставе гэтага з Ермашуком былі разарваны кантракты і адмоўлена ў пражыванні».

Па словах Лявончыка, аб тэрмінах пражывання ў шэлтары фонду Ермашука папярэдзілі загадзя. Паводле дамовы, ён павінен быў выехаць 28 лютага. Пры тым яму дазволілі заставацца ў жыллі даўжэй, чым іншым удзельнікам праграмы рэабілітацыі.

«На пакоі ў нашых шэлтарах вельмі вялікі попыт, і мы павінны былі выселіць Вадзіма, таму што ў чарзе чакаюць іншыя людзі, — растлумачыў заснавальнік BY_help. — Ён і так пражыў там на месяц больш, чым гэта прадугледжана стандартным пакетам. Яшчэ праз два тыдні пасля засялення куча людзей папрасілі, каб Ермашуку далі дадатковы месяц. Мы вывучылі яго сітуацыю і вырашылі пайсці насустрач».

Што кажа Вадзім

Аб прыпыненні падтрымкі сам блогер распавёў у сваім Instagram, апублікаваўшы скрыншот ліставання з фондам.

Пасля выхаду на волю і вымушанай эміграцыі ў Ермашука з’явіліся праблемы са здароўем — яму патрэбна аперацыя, і паўгода ён не зможа займацца фізічнай працай. З Беларусі Вадзім спачатку з’ехаў у Грузію, а адтуль у лістападзе паляцеў у Польшчу. У снежні ён запісваў сторыс з адказамі на пытанні сваіх падпісчыкаў.

Супрацоўніцтва з фондам не склалася з самага пачатку, расказаў Вадзім для Hrodna.life. З-за свайго дрэннага псіхічнага стану пасля вымушанага выезду ён «мог паслаць на тры літары», не звяртаўся на «вы». «Мяне папярэджвалі людзі, што з імі (з фондам — рэд.) трэба ласкава, лаяльна. Я, напэўна, не падышоў ім, таму што патрабаваў тое, што яны абавязаны рабіць для палітвязняў», — казаў блогер.

Па словах Вадзіма, фонд зацягваў рашэнне медыцынскіх пытанняў — да ўрачоў ён трапіў толькі ў канцы снежня.

Незадоўга да прыпынення супрацоўніцтва Вадзім падпісаў пагадненне, але з-за цяжкага псіхалагічнага стану не звярнуў увагі на яго змест. Ён сцвярджае, што не разгалошваў канфідэнцыйную інфармацыю, а толькі апублікаваў апошняе паведамленне фонду аб разрыве супрацоўніцтва.

У канцы лютага прадстаўнікі By_Help абавязалі Ермашука пакінуць іх варшаўскі шэлтар. Блогер пражыў там роўна тры месяцы і не паспеў знайсці іншую кватэру. У пошуку новага жытла яму дапамаглі прадстаўнікі фонду для трансгендарных людзей з Беларусі TG House. Гродзенец адзначае, што вельмі ім удзячны.