Сацыяльна-інфармацыйнае грамадскае аб’яднанне «Устойлівае развіццё вёскі» знаходзіцца ў стадыі ліквідацыі. Прычынай для гэтага сталі парушэнні дакументацыі. Арганізацыю ліквідавалі «за шрыфты», лічыць былая старшыня Юлія Вінакурава. Яна мяркуе, што аб’ядноўвацца ў кааператывы або ў сацыяльных сетках можна будзе і без грамадскага аб’яднання.
На сайце Адзінага дзяржаўнага рэестра напісана, што рашэнне прыняў Эканамічны суд Мінска 10 траўня. Але старшыня праўлення аб’яднання Юлія Вінакурава сцвярджае, што працэс ішоў у Гродзенскім абласным судзе, а яго рашэнне яны не абскардзілі. Іск аб ліквідацыі падало Галоўнае ўпраўленне юстыцыі Гродзенскага аблвыканкама.
Сацыяльна-інфармацыйнае грамадскае аб’яднанне «Устойлівае развіццё вёскі» зарэгістравана ў 2017 годзе ў вёсцы Чухны Смаргонскага раёна. Іх мэтай было дапамагаць у развіцці асабістых падсобных гаспадарак і ў стварэнні працоўных месцаў у сельскай мясцовасці. У арганізацыі хацелі паказаць, як жыць экалагічна і без шкоды наступным пакаленням, растлумачыць, што такая арганічная сельская гаспадарка, улічваць інклюзію і роўнасць. Таксама ў планах было захаваць старыя віды культурных раслін і жывёл, распавядаць іншым, як гэта рабіць і навошта. У аб’яднанні «Устойлівае развіццё вёскі» на 1 студзеня 2022 года было 13 чалавек.
Прычыны ліквідацыі
У снежні 2021 года ў арганізацыі запыталі дакументы. Па выніках праверкі ў кіравання юстыцыі паўстала некалькі прэтэнзій. Па-першае, у суправаджальным лісце 14 студзеня 2022 года паказана, што гадавыя планы дзейнасці адсутнічаюць. У той жа час з пратаколаў пасяджэння Савета вынікае, што планы мерапрыемстваў на 2021 і 2022 гады былі зацверджаны. Па-другое, у матэрыялах справы няма апавяшчэння аб пасяджэнні Вышэйшага органа аб’яднання. Па-трэцяе, грамадскія аб’яднанні штогод да 1 сакавіка прадстаўляюць справаздачу аб працягу сваёй дзейнасці. Арганізацыя дала інфармацыю 28 лютага 2022 года, але там пазначаны толькі звесткі аб мерапрыемствах 2021 года, без утрымання і мэтаў гэтых мерапрыемстваў. З пункту гледжання кіравання юстыцыі, грамадскае аб’яднанне прадаставіла інфармацыю не ў поўным аб’ёме.
Годам раней, 7 красавіка 2021, аб’яднанню вынеслі папярэджанне. Парушэннем палічылі адсутнасць звестак аб паступленні і выдаткоўванні грошай і іншай маёмасці ў інфармацыі за 2020 год. Таксама ў спісах членаў выбарных органаў не была паказаная дата абрання кожнага з членаў.
Упраўленне юстыцыі палічыла, што парушэнні закона або ўласнага статута на працягу года пасля пісьмовага папярэджання — дастатковая падстава для ліквідацыі.
«Ліквідавалі за шрыфты»
Дакументы арганізацыі не вярнулі - у судзе яе прадстаўнікі працавалі з электроннымі копіямі. Што тычыцца ліста аб правядзенні сходу, яго уладам даслалі — ва ўнутранай дакументацыі ён ёсць, сцвярджае Юлія Вінакурава. «Гэта прыдзіркі з разраду «пра шрыфты». Можна было сказаць, што «шрыфты не тыя» і «вы не да канца раскрылі тэму», — распавяла Юлія Hrodna.life.
Што тычыцца справаздачы за 2020-ы, у якім былі парушэнні, ён вывешаны на сайт Міністэрства юстыцыі. А па правілах, справаздачы вывешваюцца ў тым выпадку, калі да іх няма прэтэнзій. «Яны свае ж інструкцыі парушылі», — лічыць Юлія.
Яна адзначае, што палітыкай арганізацыя не займалася: якія-небудзь лісты супраць гвалту не падпісвала. «Па мне, гэта прафілактыка. Закрыць ўсіх, пакінуць толькі прадзяржаўныя [арганізацыі]».
«Арганізацыю ліквідавалі. Высновы: правасуддзе — гэта не пра справядлівасць. Гэта трактаванне законаў на карысць кіруючага класа. У такім плане «госбезопастность» будзе заўсёды ў прыярытэце. Вангую. Праз два гады ў Беларусі застанецца ўсяго 200 грамадскіх аб’яднанняў. Ідзе зачыстка поля з дзяленнем на свой і чужы. Толькі вось не разумею навошта фармальнае выкананне закона, выпусцілі б дэкрэт або проста па тэлефоне «мативировали» зачыніцца. А так проста марна марнуюць буджэтныя грошы і працоўны час. Так, і вяртацца дакладна не варта, — напісала Юлія ў Facebook.
«Заўсёды знойдзецца рашэнне і іншыя спосабы»
З 9 траўня Юлія перастала быць старшынёй арганізацыі. 13 членаў арганізацыі выйшлі з яе. «Таму хто будзе займацца ліквідацыяй — я не ў курсе. Хай самі думаюць, хто будзе яе ліквідаваць, каго прызначыць».
Да пандэміі арганізацыя здымала навучальныя ролікі ў Youtube пра арганічную сельскую гаспадарку. Зараз на канале 16 відэа. Адно з іх паглядзелі 180 тысяч разоў. Аб’яднанне зрабіла Telegram-канал «Органическое сельское хозяйство и климат». Юлія пачала пісаць навуковую дысертацыю. «Я доўга займалася арганічнай сельскай гаспадаркай. І прыйшла да высновы, што калі я хачу, каб у нас нешта было, трэба ісці ў навуку. Таму што ўсе змены, якія тычацца навуковай гаспадаркі, прымаюцца ў навуковых колах».
— Пандэмія і спецаперацыі знізіла градус — гэта [сельская гаспадарка] не так актуальна цяпер стала. А аб’ядноўвацца людзі заўсёды змогуць. Ніхто не забароніць аб’ядноўвацца ў сацсетках — мы ж не на масавае мерапрыемства збіраемся. Адкрыць кааператыў - не праблема. Заўсёды знойдзецца рашэнне і іншыя спосабы.
«Устойлівае развіццё вёскі» — не першыя ў ліквідацыі
За парушэнні Статута і вядзення дакументацыі вясной 2022 года ў Гродзенскай вобласці ліквідавалі яшчэ дзве арганізацыі - грамадскае аб’яднанне «Краязнаўчае таварыства — Коматава» і Абласны спартыўна-патрыятычны клуб «Честь Родины». У стадыі ліквідацыі таксама знаходзіцца Гродзенскае абласное грамадскае аб’яднанне былых малалетніх вязняў фашысцкіх канцлагераў - звязацца з кіраўнікамі і даведацца прычыну ліквідацыі Hrodna.life не ўдалося.
