Раніцай 23 сакавіка ў Гродзенскім дзяржаўным універсітэце імя Янкі Купалы (ГрДУ) прама на пары затрымалі гісторыка-першакурсніка Андрэя Герасімовіча. Яго змясцілі ў ізалятар у яго родным горадзе — Лідзе, а пазней адпусцілі пад заклад. Маці Андрэя аб затрыманні распавялі суседзі студэнта па інтэрнаце. Да вечара Галіна не ведала, дзе знаходзіцца яе сын, збіралася абзвоньваць моргі, а супрацоўнікі ў РАУС казалі, што, магчыма, кажучы пра затрыманне, над ёй пажартавалі.
Андрэй Герасімовіч выступаў на практычным занятку раніцай 23 сакавіка. У нейкі момант прыйшоў «чалавек з дэканата» і папрасіў яго прайсці з ім. «Праз пару хвілін Андрэй вярнуўся ў аўдыторыю з мужчынам у цывільнай форме, узяў тэлефон і пайшоў з ім», — перадае Hrodna.life аднагруппік Андрэя і сведка яго затрымання. Аб затрыманні і сілавіках у інтэрнаце таксама паведаміў Telegram-канал «ГрДУ-Перамен».
24 сакавіка сілавікі прыйшлі ў інтэрнат, дзе жыў студэнт. Трох яго суседзяў па пакоі дапыталі. У іх канфіскавалі тэхніку — ноўтбукі і тэлефоны, распавядалі Hrodna.life знаёмыя студэнтаў. Мяркуючы па сацыяльных сетках, у акаўнты хлопцаў заходзілі сілавікі - 25 сакавіка ва «ВКонтакте» пазначаны час наведвання, калі тэхніка была ўжо канфіскаваная.
Затрыманне Андрэя па-рознаму ўспрынялі студэнты. «Паніка, вядома. Раптам і за намі прыйдуць. За трыма суседзямі вось і прыйшлі, але адпусцілі. У іх таксама быў допыт», — распавёў адзін з знаёмых Герасімовіча па універсітэту. «Ну, былі размовы. Але асабліва такога страху я асабіста не назіраў», — распавёў Hrodna.life іншы знаёмы.
«Ён сам хлопец добры»
Андрэй вучыцца на першым курсе спецыяльнасці «Гісторыя (Айчынная і ўсеагульная)». У сакавіку яму споўніўся 21 год. У яго «Інтарэсах» на старонцы «ВКонтакте» напісана: «Будучыня і мінулае сваёй краіны». На старонцы ёсць фота з бел-чырвона-белым сцягам. З каментароў да фота можна зразумець, што з-за гэтага ў яго былі канфлікты з кіраўніцтвам інтэрната.
Стаць гісторыкам — даўняя мара сына, распавяла Hrodna.life мама Андрэя Галіна. Гісторыя была яго любімым прадметам. І, хоць яму прапаноўвалі ісці ў Лідскі дзяржаўны музычны каледж, Андрэй абраў гісторыю.
«Гвалт ён наўрад ці мог прымяніць, ён сам хлопец добры. < … > Нават калі б замест каменьчыка прыляцела бутэлька, то гэта таксама «гвалт над супрацоўнікам», — лічыць знаёмы Андрэя.
«Пра Андрэя магу сказаць, што гэта вельмі добры чалавек. Ён дапамагаў пісаць рэфераты. Калі ў інтэрнаце дакопваліся ні з чаго, ён, калі бачыў, дапамагаў вырашаць канфлікты», — характарызуе яшчэ адзін знаёмы Андрэя.
«Думала — буду абзвоньваць гродзенскія моргі»
Маме Андрэя Галіне 23 сакавіка аб затрыманні сына паведаміў яго сусед. Па яго словах, Андрэя павезлі ў Ленінскі РАУС. Галіна патэлефанавала спачатку туды, затым у іншыя РАУС — ніхто не ведаў пра Андрэя. «Мне нават у Ленінскім РАУС адказалі, што напэўна, над вамі пажартавалі, — са слязамі распавяла Галіна Hrodna.life. — За час, што я яго шукала, я думала — усё. Я думала, што я яго не знайду, што хутчэй за ўсё яго завезлі і проста забілі ў лесе. Я думала — калі ён не знойдзецца, я буду абзвоньваць гродзенскія моргі і бальніцы».
Каля 19.00 Галіне патэлефанаваў следчы з Ленінскага РАУС і сказаў, што яе сына пераводзяць у СІЗА Ліды. Ён паведаміў, што сын браў актыўны ўдзел у пратэстах і цяпер яго падазраюць паводле арт. 364 КК — Гвалт альбо пагроза ўжывання гвалту ў дачыненні да супрацоўніка органаў унутраных спраў. Галіне паказалі відэа ад 6 жніўня ў Лідзе, на якім дзе прамільгнуў Андрэй і, верагодна, кінуў камень у АМАП. Таксама ёй паказалі перапіску ў Telegram-чаце, дзе Андрэй каментуе падзеі таго дня. Ён тады стаў сведкам збіцця АМАПам, успамінае галіна са слоў Андрэя.
Спатканняў у мамы з сынам не было, перадачу ў СІЗА не прынялі. У прэс-службе Следчага камітэта на пытанне журналіста Hrodna.life аб ходзе справы папрасілі ператэлефанаваць, а пазней не знялі трубку.
На гэтым тыдні Андрэя адпусцілі пад заклад у 5800 рублёў. На маёмасць сям'і наклалі арышт.
Заклад — адна з мер стрымання, перадача грошай або каштоўнасцяў у орган крымінальнага пераследу для забеспячэння яўкі. У выпадку парушэння падазраваным ці абвінавачваным абавязкаў, звязаных з унесенымі залогам, мера стрымання змяняецца на больш строгую, а заклад ідзе ў даход дзяржавы. Абавязацельствы лічаць парушанымі, калі падазраваны ці абвінавачаны ўхіліўся ад яўкі па выкліку органа крымінальнага пераследу або суда, іншымі дзеяннямі перашкодзіў вытворчасці па крымінальнай справе або здзейсніў новае злачынства. У іншых выпадках заклад вяртаецца залогадавальніку.
«Вядома, як любая мама, я яго шкадавала, і любыя сітуацыі прымярала да свайго сына. <…> Калі чытаеш, колькі знайшлі павешаных, колькі знайшлі забітых, колькі не прыехала дадому — гэта страшна. <…> Я шмат разоў прасіла: «Андрэйка, ну не трэба». Ён сказаў: «Мама, я ўжо не магу адступіцца. Як я буду выглядаць у вачах сваіх? Я перастану паважаць сябе», — успамінае Галіна.
Андрэй прачытаў ВКонтакте паведамленне ад журналіста Hrodna.life, але не адказаў. Ён знаходзіцца ў Лідзе на «даведцы» па стане здароўя, распавяла яго мама Hrodna.life. Сям’я чакае суда.
