Нядаўна праведзены маніторынг паказаў: у горадзе налічваецца 89 аб’ектаў незавершанага будаўніцтва. У пачатку красавіка гэтага года прэзідэнт даў даручэнне: да 2020-га завяршыць узвядзенне па ўсёй краіне такіх аб’ектаў, а таксама не пачынаць будаўніцтва новых, калі няма поўнага фінансавання. Як вырашаюць гэтыя пытанні ў Гродне, даведвалася карэспандэнт «Рэспублікі».
Рамонт пад музыку
Мабыць, самы яркі прыклад даўгабуда ў горадзе — Гродзенская абласная філармонія. Яе рэканструкцыя пачалася ў 2012 годзе, а завяршылася літаральна на днях. Тэрміны здачы аб’екта неаднаразова пераносіліся, ад чаго пакутавалі як работнікі культурнай установы, так і гродзенцы. Унутраныя работы расцягнуліся надоўга. Уся праблема ўпіралася толькі ў недахоп фінансавання. І вось нарэшце 7 чэрвеня ў абноўленай зале пройдзе першы канцэрт.
Дырэктар Гродзенскай абласной філармоніі Валерый Слабыш дзеліцца планамі на будучыню:
— Разумею, усё ўжо зачакаліся і засумавалі па культурнаму жыццю. Застаюцца апошнія штрыхі. Ідуць мантаж і наладка гукавога і светлавога абсталявання, мантуюцца святладыёдныя экраны. Устаноўлена самая сучасная тэхніка ад сусветных вытворцаў, што дазволіць праводзіць мерапрыемствы на высокім узроўні, прымаць зорак першай велічыні. Пачынаюцца рэпетыцыі нашага першага гала-канцэрта. Адкрываем яго ў асноўным сваімі сіламі, але будуць і запрошаныя зоркі. Графік складзены да канца года. Зала разлічана на 1239 месцаў, плюс шэсць — для людзей з абмежаванымі магчымасцямі.
На фасадзе філармоніі змантаваная трохметровая віяланчэль, а на сценах, як хвалі музыкі, вечарам будуць свяціцца святлодыёдныя стужкі. На першым паверсе плітка выкладзеная ў выглядзе клавішаў раяля. У фае другога паверха вядзе падсветленая лесвіца, дзе настрой стварае ўнікальная трохметровая люстра. Хутка тут адкрыюцца два кафэ і два рэстараны, адзін з якіх будзе працаваць у фармаце караоке-бара.
Корты, падземныя пераходы і плошча Леніна
Якія яшчэ аб’екты чакаюць свайго завяршэння? Нядаўна Гродзенскі гарвыканкам вызначыў пералік аб’ектаў звышнарматыўнага будаўніцтва, які фігуруе ў дадзеных рэспубліканскай статыстыкі 4-ОНС. Што ў гэтай форме? Найменне аб’екта, яго бягучы стан і віды мерапрыемстваў, якія заказчык прадугледжвае для завяршэння будаўніцтва. Такія дадзеныя абнаўляюцца раз у чатыры гады, і ў гэтым спісе можна адшукаць аб’екты 2016−2020 гадоў. Начальнік аддзела будаўніцтва Гродзенскага гарвыканкама Дзмітрый Сініца валодае сітуацыяй:
— На шчасце, сацыяльных аб’ектаў у гэтым статыстычным спісе няшмат. У асноўным заказчыкі па іх — УКБ горада і вобласці. У самім Гродне іх усяго два. І гэта інжынерныя сеткі і камунікацыі. Да прыкладу, плошча Леніна, якая да гэтага часу па дакументах не ўведзена ў эксплуатацыю. У сувязі з чым? У свой час праектам прадугледжвалася уладкаванне там светлафорнага рэгулявання з магчымым уладкаваннем падземных пераходаў з боку плошчы Тызенгаўза. У цяперашні час праект цяжка ажыццявіць з інжынернага пункта гледжання, вельмі затратна і па грошах. Па заканчэнні часу павінна разглядацца рэканструкцыя вуліцы Дзяржынскага з яе пашырэннем. У любым выпадку заказчык будзе рыхтаваць абгрунтаванне па зняцці дадзенага аб’екта з кантролю.
Частка аб’ектаў, заказчыкамі якіх выступаюць ЖКГ, УКБ, — гэта праекты, рэалізаваныя часткова. Засталіся нейкія недаробкі, яны не з’яўляюцца першачарговымі, а таму фінансаванне альбо згорнута, альбо адкладзена да лепшых часоў. Але ёсць і такія, што знаходзяцца ў недабудаваным стане з даўніх часоў.
— Іншы раз нават самі здзіўляемся, чаму быццам бы завершаныя будынкі і збудаванні так і не былі здадзены ў эксплуатацыю або перададзеныя на баланс камунальнікаў. Зараз будзем разбірацца. Вось такі аб’ект праходзіць па адміністрацыі Кастрычніцкага раёна — «Вонкавае асвятленне вуліцы Цудоўнай». Святло ёсць, а акта перадачы — няма. Ці, скажам, корпус друкаваных поплаткаў прадпрыемства «Радыёхваля», які будуецца аж з 1989 года. Зразумела, развал Савецкага Саюза і наступнае за ім безграшоўе сур’ёзна змянілі канцэпцыю развіцця завода. Дадзены аб’ект ім, у прынцыпе, ужо і не патрэбны, але ўсё роўна непарадак.
Ёсць яшчэ тэнісныя корты, якія размешчаны каля гарадскога фізкультурна-аздараўленчага комплексу па вуліцы Горкага. У свой час іх пачалі актыўна будаваць, правялі сеткі, але потым фінансаванне спынілася. Зараз старшыня Гродзенскага гарвыканкама сумесна з Беларускай тэніснай федэрацыяй спрабуюць гэты аб’ект рэанімаваць і ўладкаваць крытыя тэнісныя корты па прыкладзе крытага футбольнага манежа ў Пышках. Спадзяемся, справа будзе завершана.
Усяго ў Гродне налічылі 89 такіх аб’ектаў. Перш за ўсё заказчыкам і вышэйстаячым арганізацыям трэба будзе прадаставіць інфармацыю аб прынятых мерах у гарвыканкам. Пры гэтым ім прапануецца перагледзець праграмы фінансавання, у тым ліку са зрухам іншых інвестыцыйных праектаў, якія планавалася рэалізаваць у наступныя гады.
Справа зрушылася з мёртвай кропкі
У гарвыканкам ужо прыходзяць лісты са справаздачамі: дзесьці аб’ект здымаецца з уліку, дзесьці вядуцца работы па перадачы, па некаторых рыхтуюцца дакументы для выстаўлення іх на продаж. Даўгабуды павінны быць завершаны ў будучым годзе, асабліва сацыяльныя.
Але ці ёсць аб’екты, якія выклікаюць асаблівую трывогу? На думку Дзмітрыя Сініцы, няпроста будзе з тымі будынкамі і будынкамі, будаўніцтва якіх пачалося ў 1980-х гадах. Па многіх з іх страчаная праектная дакументацыя, частка знаходзіцца на балансе арганізацый і прадпрыемстваў, якія мелі фінансавыя цяжкасці.
— Многія кіраўнікі здзіўлены, што для продажу аб’екта яго спачатку трэба зарэгістраваць як незавершанае збудаванне, якое знаходзіцца ў стадыі кансервацыі, — здзіўляецца начальнік аддзела. — Атрымліваецца, накшталт і спрабуюць камусьці ўсватаць гэтае месца, але на яго няма дакументаў, а значыць, і самога аб’екта таксама няма.
Ёсць у Гродне і пустуючыя плошчы, не задзейнічаныя ў гаспадарчым абароце. Такіх больш за 100 тысяч «квадратаў». Спіс арганізацый па іх часткова дублюецца з незавершаным будаўніцтвам. У першую чаргу гаворка ідзе аб пустых плошчах абутковай фабрыкі «Нёман», будынках заводаў «Белкард», якія не выкарыстоўваюцца, «БелТАПАЗ», а таксама аб доўгабудах на стратных гродзенскіх прадпрыемствах «Гранітэкс», «Гроднатэкстыль», «Радыёхваля» і іншых.
