«Як быццам сатана ці дэман у мяне ўсяліўся. Што найшло, не ведаю … Мяне ўзбясіў яе ўдар, і я раззлаваўся. Ударыў, і яна ўпала на падлогу … «- распавядае ў судзе мужчына, які ў лістападзе мінулага года да смерці збіў састарэлую маці. Першае пасяджэнне прайшло ў судзе Гродзенскага раёна, піша «Вячэрні Гродна».
Жыццё дала расколіну
Падсудны — 39-гадовы Мікалай. Мужчына ўвесь час глядзіць у падлогу, плача і перыядычна просіць прабачэння… На пытанні суддзі і пракурора адказвае ціха і няўпэўнена: не памятае, у якім годзе скончыў школу, дзе і колькі працаваў, калі не працаваў, за што і па якім артыкуле быў судзімы…
У судзе ён распавёў, што з цяжкасцю скончыў 8 класаў школы — вучыўся дрэнна, двойчы заставаўся на другі год. У войска па стане здароўя не прызываўся, на ўліку ў ваенкамаце не знаходзіцца. Паступіў у 119-е вучылішча, атрымаў спецыяльнасць тынкоўшчыка-маляра. У 2004 годзе ажаніўся, нарадзілася дачка, цяпер ёй 14 гадоў. Праз тры гады развёўся: чаму — не ведае, кажа, «скандалаў не было».
Пасля разводу пераехаў да маці. Працаваў маляром у розных фірмах, але надоўга нідзе не затрымліваўся, акрамя аднаго прадпрыемства, дзе прапрацаваў адзінаццаць гадоў. Плаціў аліменты на дачку. Роднага бацьку апошні раз бачыў месяц таму — ён кінуў сям’ю, калі Коля быў яшчэ маленькім. Яго старэйшая сястра абзавялася сям’ёй і даўно з’ехала з бацькоўскага дома, малодшы брат Яўген таксама жанаты.
Абвінавачаны ужо прыцягваўся да крымінальнай адказнасці - першы раз у 2003 годзе за хуліганства, другі - ў 2016 за наўмыснае прычыненне лёгкага цялеснага пашкоджання. Адкараскаўся спачатку грамадскімі, затым папраўчымі работамі. У месцах пазбаўлення волі не быў. З 2017 года знаходзіцца на ўліку ў нарколага і псіхіятра.
Біў маці і раней, але міліцыю не выклікалі
Пацярпелы — яго брат Яўген. Нарадзіўся ў той жа дзень, што і Мікалай, але на паўгадзіны пазней. Разам з жонкай жыве ў тым жа доме, дзе і адбылося забойства. Кажа, з братам, бывала, лаяліся, а з маці адносіны былі выдатныя. У той дзень пасля працы зазірнуў у краму, прыйшоў дадому, вырашыў перакусіць, а потым адведаць маці, але не паспеў …
— Суседка патэлефанавала, кажа: у вас міліцыя. Выходжу і бачу, што брата ўчастковы трымае, брат вырываецца, крычыць. Зайшоў у кватэру, дзверы ў пакой маці адкрыў, а там яна на падлозе ляжыць… Калі б я раней прыйшоў, гэтага б не адбылося… — распавёў Яўген пасля судовага паседжання.
Паводле яго слоў, Коля збіваў маці і раней, але міліцыю ніколі не выклікалі. З ім меў зносіны рэдка, адзін час разам ездзілі на працу. Кажа, піў шмат, з-за гэтага апошняе месца і страціў. Цяпер ад брата яму трэба, каб ён распавёў, як усё было на самай справе:
— Кажуць, яму сур’ёзна могуць даць. Але я не хачу строгага пакарання, каб ён з сабой чаго не нарабіў. Дзясятку б далі, так ён пасядзеў бы, падумаў…
У суд Яўген прыйшоў з сёстрамі і знаёмымі загінулай. Сястра абвінавачанага на паседжанне не з’явілася. З Мікалаем яна не кантактуе. Яшчэ раней забараніла Яўгену паведамляць яму свой адрас.
Не любіў, калі мама п’яная
Па словах пракурора, Мікалай абвінавачваецца па пунктах 2 і 6 часткі 2 артыкула 139 КК РБ «Забойства састарэлага, здзейсненае з асаблівай жорсткасцю». 16 лістапада мінулага года, будучы п’яным, ён пасварыўся з маці і «на глебе непрыязных адносін збіў яе, нанёсшы ёй не менш за 13 удараў рукамі і нагамі …» На працягу некалькіх хвілін дзяржабвінаваўца зачытвала прычыненыя загінулай цялесныя пашкоджанні. Прысутныя ў зале ледзьве стрымлівалі эмоцыі. Абодва брата, і абвінавачаны, і пацярпелы, плакалі.
— Сваю віну прызнаю. Я не хацеў гэтага. П’яны быў. Пакаяцца хачу. Прабачце мяне, — адказаў падсудны на пытанне пракурора, ці згодны ён з абвінавачваннем.
Паводле яго слоў, адносіны з маці былі добрыя, канфліктаў не было, да апошняга выпадку ніколі яе не біў. Толькі адзін раз «неспадзявана па твары ўдарыў, таму што нельга было так моцна піць». А вось з айчымам не ладзілася.
— Мы пастаянна сварыліся, таму што ён насіў спіртное маці, падпойваў яе, а я не любіў, калі яны п’юць … — распавядае Мікалай.
Зваротны ўдар
Пра тое, што адбылося ў той фатальны дзень, у судзе ён кажа недакладна, часта блытаецца ў паказаннях. На пытанні, як менавіта ўсё здарылася, адказаць выразна не можа. Адразу пасля таго, што здарылася, яго некалькі разоў дапытвалі, але кожны раз паказанні былі супярэчлівымі.
У той дзень, у пятніцу, маці і яе сужыцель атрымалі пенсію і раніцай адправілі Колю ў краму за спіртным. Працы, кажа, не было, таму знаходзіўся дома. Разам выпілі. Пасля гэтага пайшоў у гараж да аднаго, там яшчэ выпіў. Каля 15 гадзін вярнуўся дадому. Маці і яе сужыцель спалі. Пазней патэлефанаваў знаёмы і прапанаваў сустрэцца і абмеркаваць «халтуру». Па шляху папрасіў «зайсці ў краму і што-небудзь узяць». Мікалай купіў ужо трэцюю бутэльку гарэлкі і разам з прыяцелем выпіў яе прама ў яго ў двары.
— Мы пакурылі, а потым разышліся. Я быў моцна п’яны. Хістаўся з боку ў бок, два разы ўпаў, — працягвае абвінавачаны.
Дома ў маці яшчэ папрасіў грошай на спіртное, але яна адказала адмовай і дала сыну аплявуху.
— Мяне ўзбясіў яе ўдар, я раззлаваўся і ўдарыў яе. Яна ўпала на падлогу. Стала крычаць. Я ўдарыў яшчэ некалькі разоў. Мама не варушылася, толькі цяжка дыхала. Сваю маму я не хацеў забіваць. Не хацеў забіваць, — яшчэ некалькі разоў са слязамі на вачах паўтарыў абвінавачаны.
Што адбывалася далей, ён дакладна не памятае: як маці апынулася на падлозе, колькі разоў і куды ўдарыў, ці біў нагамі, як у парыве злосці кулаком разбіў шкло ў гаўбечнай дзверы і параніўся, калі выклікаў хуткую … Памятае, як спрабаваў разам з сужыцелем падняць яе і пакласці на ложак, але не змог і ад гэтага раззлаваўся яшчэ больш.
— Я ў шоку быў, калі ўбачыў, што яна на падлозе ляжыць мёртвая. Узяў кавалак шкла і хацеў вены сабе парэзаць. Пасля гэтага нічога не памятаю, не памятаю, і як на Дубко апынуўся (у аддзяленні міліцыі. — заўвага. аўт.), — падсумаваў падсудны.
Мікалая дапытвалі каля двух гадзін. Але карціну таго, як усё адбылося на самай справе, ён так і не растлумачыў. Яму пагражае пазбаўленне волі на тэрмін ад 8 да 25 гадоў, або пажыццёвае зняволенне, або смяротнае пакаранне.
