Паслярадавая дэпрэсія або нежаданне ўтрымліваць? Спецыялісты пра тое, чаму маці забіваюць сваіх дзяцей

На вуліцы Гая ў Гародні 9 кастрычніка знайшлі цела нованароджанага дзіцяці. Следчыя аглядаюць месца здарэння і апытваюць гараджан. За апошнія некалькі гадоў гэта не першы падобны выпадак.

Некалькі гадоў таму цела немаўляці выявілі ў кантэйнеры для смецця аднаго з жылых дамоў у Полацку. Па выніках экспертызы, дзіця нарадзілася жывым. Яшчэ аднаго мёртвага нованароджанага выявілі ў смеццевым баку ў Баранавічах. Скрутак з целам дзіцяці знайшла дворнік падчас уборкі прыдамавой тэрыторыі.

У 2015 годзе ў Мінску хтосьці выкінуў у смеццеправод інтэрната БДТУ мёртвае немаўля. Цела дзяўчынкі выявілі ў сметніку на вуліцы Беларускай. Мёртвае дзіця з пупавінай выявілі ў кантэйнеры для смецця на тэрыторыі школы ў Рэчыцы. Мёртвы нованароджаны праляжаў у смецці ўсю ноч, яго цела пакусалі сабакі.

На Гая в мусорном контейнере нашли мертвого младенца

Падобная гісторыя з адносна шчаслівым канцом адбылася ў 2016 годзе ў Мачулішчах. Тады 28-гадовая жанчына выкінула ў смеццеправод з 7-га паверха сваю нованароджаную дачку. Дзяўчынка выжыла. Маці, якая ўтойвала сваю цяжарнасць і спрабавала пазбавіцца ад немаўля, суд прыгаварыў да 12 гадоў пазбаўлення волі. Дзяўчынку і яе старэйшага брата ўзяла на выхаванне сястра асуджанай, піша Sputnik.

«Прычынай здарэнняў можа быць паслярадавая дэпрэсія»

«За наўмыснае забойства дзіцяці прадугледжана да 25 гадоў пазбаўлення волі, — распавядае T*T.BY намеснік начальніка аддзела працэсуальнага кантролю за расследаваннем злачынстваў супраць асобы і грамадскай бяспекі Следчага камітэта Віталь Мірашнічэнка. — За забойства нованароджанага (першыя 2−4 гадзіны пасля родаў) — больш мяккае пакаранне, таму што ўлічваецца стрэсавы стан маці пасля родаў, — кажа Мірашнічэнка, — гэта да 5 гадоў пазбаўлення волі «.

Але якая мера пакарання будзе прынята ў адносінах да жанчын, вырашыць суд. У выпадку, калі жанчына забіла дзіця ў стане псіхозу, адказнасці за забойства яна несці не будет. Дарэчы, многія дзетазабойства здзейснілі менавіта ў гэтым стане.

«Уявіце карціну, — кажа Осіпчык, — жанчына ўвечары паглядзела серыял. А раніцай прачынаецца, а навакольныя глядзяць на яе з асуджэннем. Яна пытаецца, што здарылася, а з ёй ніхто не размаўляе. А потым высвятляецца, што дзіця, якое яна чакала і любіла, забіта ёю ж. Уявіце сябе на месцы гэтай жанчыны!» У такім выпадку яна змяшчаецца ў ізалятар часовага ўтрымання, і калі дыягназ пацвярджаецца, пацыентку накіроўваюць на лячэнне.

Спецыялісты кажуць, што прычынай здарэнняў можа быць паслярадавая дэпрэсія, якую адчуваюць некаторыя жанчыны пасля нараджэння дзіцяці. «Часта пасля цяжарнасці і родаў ў жанчыны назіраецца рэзкая змена настрою ці яго зніжэнне, шмат у каго з’яўляецца пачуццё віны:» я дрэнная «,» я не спраўляюся", — распавядае Сяргей Осіпчык. Дапамагчы жанчыне справіцца з паслярадавой дэпрэсіяй павінны блізкія, і самой жанчыне варта звяртаць увагу на свой стан.

Жанчыны не адмаўляюцца ад дзяцей, а забіваюць, каб не выплачваць грошы на іх утрыманне?

Ёсць здагадка, што жанчыны забіваюць сваіх дзяцей, каб не вяртаць дзяржаве сродкі на іх утрыманне, калі малы будзе жыць у дзіцячым доме. Выратаваць жыццё нежаданым дзецям маглі б так званыя бэбі-боксы. Гэта адмысловыя акенцы ў бальніцах, куды жанчына можа пакласці малога ананімна. Бэбі-боксы ёсць у Германіі, Аўстрыі, Бельгіі, Швейцарыі. У Беларусі ідэя стварэння такіх жа «акенцаў жыцця» абмяркоўвалася некалькі гадоў таму, распавядае T*T.BY Святлана Сарока. «Але жанчына можа так класці дзяцей і кожны год», — адзначае спецыяліст.

Да таго ж, адзначае галоўны акушэр-гінеколаг Міністэрства аховы здароўя, у жанчыны ёсць магчымасць бясплатна перапыніць непажаданую цяжарнасць. Такіх выпадкаў па сацыяльных паказчыках у Беларусі менш за 1,5% ва ўсёй структуры перапыненняў цяжарнасці, кажа спецыяліст. Гэта дае магчымасць гаварыць аб тым, што жанчыны, якія забілі сваіх дзяцей, чакалі на цяжарнасць.

Аднак Віталь Мірашнічэнка паведамляе, што з допытаў маці вынікае, што забойства дзіцяці ніяк не звязана з тым, што, аддаўшы малога ў дзіцячы дом, жанчына баіцца выплат на яго ўтрыманне.

— Упершыню да гэтай праблемы мы звярнуліся у канцы 2009 года. Тады, вывучаючы статыстыку, заўважылі: штогод адна-дзве мамы забіваюць нованароджаных дзяцей. Сталі вывучаць вопыт замежных і суседніх краін. Да прыкладу, у Латвіі бэбі-боксы з’явіліся ў 2009 годзе, такія ж «вокны жыцця» ёсць і ў Літве, Польшчы, — распавядае «Камсамолцы» начальнік аддзела па наглядзе за выкананнем заканадаўства аб непаўналетніх і моладзі Генпракуратуры Дар’я Лебедзева. — Аналіз інфармацыі паказаў, што такая сацыяльная паслуга з’яўляецца запатрабаванай і ў пэўнай меры спрыяе прафілактыцы сацыяльна-небяспечнага становішча нованароджаных, пакінутых у крытычнай сітуацыі.

Генпракуратура накіравала інфармацыю з прапановай прапрацаваць пытанне аб магчымасці стварэння аналагічных умоў у нашай краіне. Толькі гэта прапанова так і засталося на паперы. Калі розныя міністэрствы сталі дэталёва вывучаць пытанне, высветлілася: прыйдзецца мяняць не адзін закон для таго, каб у нас з’явіліся вокны жыцця. Да прыкладу, у Канстытуцыі выразна сказана: «Бацькі або асобы, якiя iх замяняюць, маюць права і АБАВЯЗАНЫ выхоўваць дзяцей, клапаціцца аб іх здароўі, развіцці і навучанні». Гэта значыць, бацькі павінны несці адказнасць за сваіх дзяцей, а ананімныя роды у нас проста не прадугледжаныя. Гэта ж прапісана ў Кодэксе аб шлюбе і сям'і: «Сям'я абавязаная садзейнічаць рэалізацыі правоў і законных інтарэсаў членаў сям'і, на яе ўскладаецца адказнасць за выхаванне і ўтрыманне дзяцей, іх абарону». Але самы асноўны дакумент, у якое ўсё ўпіраецца, — гэта Дэкрэт № 18. У ім чорным па белым напісана, што бацькі павінны кампенсаваць расходы на ўтрыманне сваіх дзяцей.

Галоўнае — не пакаранне для нядбайных бацькоў, а тое, што дзіця жывое

Па законах выходзіць усё правільна: кожнае дзіця мае права ведаць сваіх бацькоў, разлічваць на іх клопат і ўвагу. Толькі вось ці трэба малому абавязкова ведаць сваю маму, якая гатовая забіць яго ў любы момант? Можа, праз гады дзіця скажа дзякуй за захаванае жыццё, і гэтага будзе дастаткова.

У бэбі-боксаў, вядома, ёсць і свае праціўнікі, і прыхільнікі. Апошнія аргументуюць тым, што бэбі-боксы — своеасаблівае зялёнае святло для ўсіх безадказных бацькоў. Нараджай колькі хочаш, а гадаваць тваё дзіця будзе дзяржава. Прыхільнікі ж «вокнаў жыцця» запэўніваюць: якая розніца, што бацька не пакараны, галоўнае — дзіця жывое. У выніку чыноўнікі так і не змаглі прыйсці да адзінага меркавання. МУС і Мінадукацыі выступае супраць бэбі-боксаў, а вось Міністэрства аховы здароўя выказаўся за з’яўленне крызісных цэнтраў, у якіх змогуць падтрымаць і маму, і малога. Пагадзіцеся, калі ў жанчыны з’яўляюцца сямейныя праблемы, то ёй няма куды ісці і вырашае іх кожная па-свойму: адны нараджаюць, а другія забіваюць.

— Я лічу, што «вокны жыцця» павінны з’явіцца і ў нашай краіне. Магчыма, гэта прагучыць крыху нечакана, але, калі бэбі-боксы стануць адкрытымі дзвярыма для бязладнасці бацькоў, то нічога страшнага ў гэтым не будзе. Паглядзіце, колькі сем’яў выхоўваюць дзяцей толькі для таго, каб атрымліваць дапамогу! У той час як іх дзеці ходзяць галодныя, прадастаўленыя самі сабе, бацькі п’юць на дзіцячыя грошы. Напэўна, лепш, калі такія дарослыя ад дзяцей адмовяцца першапачаткова, — кажа «КП» псіхолаг Наталля Ганчарова.