У Слоніме адрэстаўруюць адну са старэйшых у Беларусі сінагог

Адна з самых старадаўніх сінагог у Беларусі размешчана ў самым цэнтры Слоніма і мае патрэбу ў рэканструкцыі. Яшчэ зімой па ініцыятыве Фонду габрэйскага спадчыны ў Англіі прадставілі праект па выратаванні сінагог Еўропы. Геаграфія шырокая: ад Ірландыі да Расіі і Беларусі, паведамляе АНТ.

Невялікі беларускі гарадок наведала дэлегацыя з Вялікабрытаніі. Упершыню за 80 гадоў у храме правялі рэлігійны абрад валанцёры і нашчадкі беларускіх габрэяў, якія загінулі ў час Халакоста. Сайман Каплінскі прыляцеў з іншага кантынента, каб дакрануцца да легенды. Яго сямейная гісторыя пачалася тут, у невялікім мястэчку на захадзе Беларусі. Пра свае беларускія карані Сайман ведаў заўсёды. Яго бацька з’ехаў у Паўднёвую Афрыку яшчэ да вайны. А яго браты і сёстры, якія засталіся (сям'я была шматдзетнай) загінулі.

— Большая частка нашай сям'і была знішчана тут падчас Халакоста. І ўся гэтая гісторыя не давала нам спакою многія гады. Таму намі было прынята рашэнне ўсё-ткі прыехаць і паглядзець тое месца, дзе выраслі нашы бацькі, дзе яны атрымалі тыя каштоўнасці, жыццёвыя, якія перадавалі нам, — кажа Сайман.

Дом, дзе жыла сям’я Саймана, не захаваўся. Адзіная сувязь паміж мінулым і сучаснасцю — гэтая сінагога, адна з самых старых у Беларусі. Пажары, вандалізм, ды і проста час не пашкадавалі храм. Нашу здымачную групу папярэджваюць: знаходзіцца ўнутры небяспечна! На свой страх і рызыку нам усё ж атрымоўваецца зняць тую самую, арыгінальную прыгажосць.

www.youtube.com/watch?v=LFjD7JmVCBA

Вось Біма — ўзвышэнне ў самым цэнтры сінагогі. Адсюль равін чытаў Тору. Калоны і ліхтар бімы — у размалёўках, якія і праз 400 гадоў можна разгледзець!

— Гэта месца, дзе равіны маліліся, яны чыталі. Дарэчы, там спецыяльная падсветка, таксама ўсё захавалася для святла! Арон-Кадэш ледзь-ледзь далей туды, там захоўвалася Тора, фрэскі грызайлю. Усё, можна сказаць, у першапачатковым выглядзе захавалася, — кажа Наталля Аляхновіч, старшы навуковы супрацоўнік Слонімскага раённага краязнаўчага музея.

А над уваходам: балкон — эзрат нашым. Тут маліліся жанчыны. Храм вывучылі (і па вартасці ацанілі) брытанскія навукоўцы. У Англіі нават распрацавалі план выратавання сінагог Еўропы. І слонімская сінагога — сярод першых у чарзе на рэстаўрацыю! Мясцовыя, вядома, толькі «за»!

— Слонім — гэта вельмі цікавы горад. Да вайны тут пражывала больш як 70% яўрэйскага насельніцтва. Таму для нас гэта вельмі важна — адрадзіць тыя традыцыі, тыя культурныя сувязі, страчаныя за столькі гадоў, — кажа Кацярына Руткоўская, намеснік старшыні Слонімскага райвыканкама.

Святыя радкі сінагога пачула ўпершыню за 80 гадоў. Сюды прыехалі валанцёры з Паўднёвай Афрыкі, Вялікабрытаніі, ЗША і нашай краіны, для якіх гэта месца такое ж роднае, як і для Саймана Каплінскага.

— Гэтыя хлопцы з розных краін. Але ў іх ўсіх ёсць тут карані. Праект па аднаўленні сінагогі вельмі важны для кожнага. Яны хочуць, каб у гэтага будынка пачалося новае жыццё, і каб усе маглі і далей працягваць тую цудоўную традыцыю сваіх продкаў, якія жылі тут, — кажа Дэбра Бруннер, дырэктар міжнароднай дабрачыннай арганізацыі The Together Plan.

— Гэты праект, па аднаўленні сінагогі, якую пабудавалі ў XVII стагоддзі, варты ўвагі. Гэты будынак павінна быць рэканструяваны. Сінагога з’яўляецца адлюстраваннем гісторыі вашай краіны. І гэтым праектам мы хочам дапамагчы аднавіць гістарычную справядлівасьць, — згаджаецца з ёй Фіёна Гіб, Надзвычайны і Паўнамоцны Пасол Вялікабрытаніі і Паўночнай Ірландыі ў Беларусі.

Сёння для слонімскай сінагогі шукаюць фундатара. На аднаўленне храма трэба не менш за пяць мільёнаў еўра. Сайман Каплінскі упэўнены, што ўсё атрымаецца. Бо гэта частка не толькі яго сямейнай гісторыі, а гісторыі, якая расцягнулася на кантыненты.

Дверь в доме — это, в первую очередь безопасность. Особенно это касается входной двери. Выбрать надежную металлическую дверь можно по ссылке. Здесь представлен огромный ассортимент от компании «Стальная Линия».