У Карэліцкім раёне на паверхню паднялі рэшткі драўлянага замка часоў Вялікага Княства Літоўскага. А разам з імі адкрылі і новыя старонкі жыцця сельскіх арыстакратаў XVI стагоддзя. Дарэчы, упершыню ў краіне. Драўляныя замкі ніколі раней так пільна не вывучаліся. Іх нават знайсці цяжка, бо дрэва сатлела, выявіць хоць нешта — гэта вялікая ўдача, распавядае тэлеканал ОНТ.
Археолагі па сантыметры адкрываюць элементы ўмацаванняў старадаўняга сельскага замку ў Беразаўцы. Навукоўцы натыкнуліся на найважную знаходку — уязную вежу ў сярэднявечны замак. Аказалася, падмуркі абарончых збудаванняў драўляных замкаў у XVI стагоддзі рабілі не з дрэва, як лічылася, а з валуноў.
Аб рэзідэнцыях беларускіх магнатаў вядома шмат. А вось як жыла знаць на вёсцы, звестак досыць мала. Драўлянай архітэктуры часоў ВКЛ ў краіне амаль не захавалася. Любая інфармацыя пра побыт той эпохі - на вагу золата.
www.youtube.com/watch?v=rQqs1jqoa-M
З боку замак — гэта парослы зелянінай ўзгорак пасярод поля, але ў XVI стагоддзі тут віравала жыццё. Сям’я Кміты атрымала зямлю ў падарунак ад вялікага князя і пабудавала рэзідэнцыю. Тут было ўсё для жыцця: панскі дом, памяшканні для прыслугі, гаспадарчыя пабудовы і нават свая царква. У XVI стагоддзі трапіць у замак можна было па мосце. Засталіся ямы для яго апор. А наперадзе і сама вежа — 30 квадратных метраў. Пасярэдзіне — вароты, а па баках — памяшканні для стражнікаў.
Навукоўцы і валанцёры з усёй краіны працуюць тут ужо другі тыдзень. Знайшлі гаршкі, манеты, кафлю, пломбы для дакументаў або тавараў, ўпрыгожванні і нават музычныя інструменты.
Каб знайсці месца, адкуль пачыналася рэзідэнцыя, навукоўцы выдаткавалі пяць гадоў. Цяпер вылічыць астатнія пабудовы комплексу будзе прасцей: ў 1636 году новы ўладальнік замка з роду Радзівілаў падрабязна апісаў сваю маёмасць.
— Хацелася б знайсці царква драўляную, уніяцкую. Дакладней тое, што ад яе засталося. І вызначыць дакладнае размяшчэнне панскіх дамоў, — кажа вядучы навуковы супрацоўнік Гродзенскага дзяржаўнага гісторыка-археалагічнага музея Наталля Пачобут.
Таксама навукоўцам трэба знайсці абарончыя сцены і дзве вежы. На поўнае даследаванне замкавага комплексу сыдзе не адзін дзясятак гадоў. Аднак паглядзець, як маглі выглядаць валодання Кмітаў, можна будзе ўжо ў наступным годзе. Навукоўцы рыхтуюць 3D-мадэль аб’екта і мараць, што ў будучыні гэта месца стане не менш папулярным у турыстаў, чым размешчаны непадалёк Мірскі замак.