Даўно ў Гродна не прыязджаў расійскі тэатр. Доўга чакаў і спадзяваўся на нешта феерычнае. «Вось у іх, — думалася, — умеюць гуляць!» Іншы падыход, іншая свабода. І нічога страшнага, што такі ж абласны тэатр, толькі Кастрамы. Бо ўсё роўна замежны. Хоць і на рускай мове.
Спектакль «Асцярожна, жанчыны!» ці Нічога не прадвяшчала правалу
Паведамленне аб тым, што аўтарам сцэнарыя з’яўляецца той, хто пісаў сцэнары да фільмаў «Ёлки» ды «Любовь-морковь», толькі падагравалі цікавасць. Дрэнна не павінна быць. Па меншай меры, смешна.
Ды і сам тэатр тытулаваны. Не паленаваўся праверыць у інтэрнэце: ды ў яго перамог і тытулаў больш, чым у любым, хто прыязджаў. Увогуле, нічога не прадвяшчала правалу.
«Падазроная» сцэнаграфія
Як ні круцілі, а спектакль пачынаецца са сцэнаграфіі. Гэта як чалавека сустракаць па адзежцы. Потым, калі рот адкрые, становіцца зразумела, чым менавіта ён думае. З тэатрам тое ж самае — хочацца здзівіцца, як мінімум. Але ўсё выглядала па меншай меры дзіўна.
Гэта студыя мастака! Іншых варыянтаў быць не можа. Бо ўсюды развешаныя карціны. Што за мастак — вось у чым пытанне. Мяркуючы па дэкарацыях — са стылем у яго бяда. Затое ёсць другі паверх.
Самі работы мастака вельмі студэнцкія, калі не школьныя. Нешта падобнае ў фае драмтэатра выстаўлялася, калі была выстава дзяцей, прысвечаная творчасці Льва Бакста. Добра, будзем лічыць, што мастак выдатны, і ніхто ў гэтым не разбіраецца.
І наогул — гэта Парыж! Дзіўны такі. Ні вынаходства, ні разыначкі. Магчыма, мастак — эмігрант. Можа, жыве ён там не доўга. А так пражыў дзе-небудзь у Албаніі. Або ў Кастраме, напрыклад.
Музыка — дарэчы, святло — не
Калі мастак Серж загаварыў, стала боязна. Няўжо так і павінна быць ?! Нейкая знарочыстая пераігранасць. Як быццам, калі ён вельмі пастараецца быць манерным, яго праца адразу стане цэльнай.
А вось музыка была дарэчы. Было шмат рознай музыкі. Не ленаваліся ўключаць і своечасова выключаць. Калі б не гэта — было б зусім сумна.
Са святлом было не зразумела. Спрабавалі асвятляць у адным месцы, выключаць усюды. Ну, тыпу акцэнтуючы ўвагу на тым, хто размаўляе. Як быццам кажа нешта важнае. Ці пайшоў у іншае памяшканне. Толькі ж гэта было не так. Пастаяннае мігаценне з часам стала напружваць.
У камедыі палажэнняў усё залежыць ад акцёраў
Сюжэт просты. Хто глядзеў «Боінг-Боінг», той зразумее — тут нешта падобнае. Лавелас-мастак сустракаецца з трыма дзяўчынамі па чарзе і ў нейкі момант яны ўсе разам перасякаюцца. Так, смешна, так, камедыя становішча. Амаль фарс. Усё залежыць ад таго,
як згуляюць акцёры, наколькі яны будуць смешныя і арганічныя ў агульным уяўленні.
Сціплая дзяўчына Лулу, змянілася эксцэнтрычнай і нервовай Жаклін. А потым была дама з вышэйшага грамадства Марысабель.
У першым дзеянні доўгі час не пакідала думка: як гэта? Вы гэта сур’ёзна? Вось гэтыя студэнцкія працы — гэта праца прафесійнага тэатра? Добра, магчыма, гэта быў бы выпускны экзамен у мастацкай вучэльні, але ж гэта людзям паказваюць. За гэта грошы заплачаныя і зала бітком набітая.
А ці быў рэжысёр?
Акцёры імкнуліся, і гэта было прыкметна. Як быццам начапілі на сябе маскі, якія ім не зусім не пасуюць. Яны гулялі чужыя ролі. Усё было вельмі не натуральна.
Гэтаму ніяк нельга было верыць. Хай грошай на мастака-пастаноўшчыка не знайшлося, але вось пачынае падкрадвацца сумнеў: а рэжысёр наогул быў? Ці гэта была вясёлая самадзейнасць? О, ты будзеш мастаком, хадзі манерна. А ты будзеш такая ўся разбэшчаная, вуглаватая. Ну, увогуле, што-небудзь прыдумаеш. Так, а рэжысёр патрэбны? Навошта — усё і так зразумела. Вось кожны і стараўся так, як разумеў сваю ролю.
Пасля антракту стала крыху весялей. Пачалі адбывацца нейкія дзеянні. Нават цікавыя фразы гучалі - зала рэагавала. Зале вельмі хацелася камедыі - за тым і прыйшлі. І звычайныя гледачы сумленна і старанна імкнуліся зразумець, калі ж будзе смешна.
Увогуле, жанчыны мастака звязалі, напіліся і разважалі, што ж з ім рабіць. Знарочыста п’яных іх было яшчэ складаней назіраць. Можа, не трэба было так моцна напівацца?
Судзілі. Вырашылі па частках нашаткаваць, але ўначы мастак збег. Распавёў усім нам, што гэта яны, жанчыны, такія нядобрыя і ва ўсім вінаватыя. Гаворка павінна была быць пранікнёнай, выкрывальніцкай. Такі вось важны момант. Канец спектакля. Трэба ж было неяк паставіць кропку.
Ой, не, гэта не канец …
Атрымалася крыху па-ангельску: развіталіся, але не разышліся. Нават неяк няёмка за іх стала. Што ж далей?
Дзяўчыны працверазелі і, вырашыўшы аб’яднаць намаганні, станчылі. Заняло гэта яшчэ 10 хвілін. Напэўна, гэта было важна, каб за жанчынамі засталося апошняе слова. Ну, яны тыпу не здаюцца і сваю ўласнасць не кідаюць.
Брава! Трэба валодаць адвагай, каб гэта везці на гастролі. Альбо глядач дзіўны трапіўся — гэта значыць усе мы. Не такі, як звычайна.
Людзі спяшаліся сысці
Унізе, у партэры большасць не ўстала. Не ўсталі людзі на паклон! А некаторыя паспяшаліся да выхаду — хай самі акцёры бегаюць і кланяюцца. Было шкада трохі іх. Акцёраў у сэнсе. Што ж, я ўстаў і папляскаў разам з тымі, хто інтэлігентна вырашыў падтрымаць гастралёраў. Яны ж усё-такі стараліся.
Узяў квіткі на два спектаклі. З’явіўся азарт — няўжо ўсё будзе такім жа? Або ўсё-такі ёсць і іншы погляд на драматургію?
Чытайце ў наступным тэксце пра спектакль «Нелегалка», які спадабаўся больш.