Людзі і справы

«Мы ўсе — закладнікі сваёй эпохі і сваёй краіны». Максім Жбанкоў пра мову, рэжым чакання і культур-шызафрэнію

Максім Жбанкоў прыехаў на фестываль «Прадмова» ў Гродна з інтэлектуальным стэндапам «Што такое белкульт і як з гэтым жыць?». Ён прачытаў свае тэксты пад тэматычныя саўндтрэкі. Прыводзім дзесяць фрагментаў, якія нам найбольш спадабаліся.

Даем цытаты на той мове, на якой іх прамаўляў аўтар.


Главная проблема — в затянувшемся режиме ожидания. Мы не живем, а взволнованно готовимся к чужому спектаклю. Ждем нового Акудовича, получаем нового Мартиновича. И вздыхаем: эх, не тот. Мечтаем о новом Вольском, получаем Макса Коржа. И ждем дальше. Не этих — настоящих. Смысл виртуальных идеалов в вечной претензии к реальности. Что-то не так с культурой! Вечно что-то не так с культурой! Но может, на самом деле, что-то не так с нашим подходом к культуре?


Можно всю жизнь мучаться, что родился на мусорной свалке. И фактически самому вписаться в ряд мусорных объектов. А можно сложить из отбросов цикл инсталляций. Чтобы обозначить как наличный сырьевой ресурс, так и личный к нему подход.


Чего фатально не хватает? Независимого мышления. Практик по переработке среды в дискурс. Хватит болтать о французах и немцах! Расскажите нам о нас. Желательно от первого лица.


Мы все — заложники своей эпохи и своей страны. И не прописав своих исходных координат, просто не выйдет проложить внятный маршрут личного трипа. Иными словами, брезгливо отмахиваясь от родной шизы мы теряем единственную возможность понять себя. И получаем квазибелорусское письмо в стиле курейчиковского PARTY-ZAN фильм.


На мой взгляд, нормальный способ жить в белкульте — не бороться с ним, а креативно осваивать. Превращать локальные аномалии в рабочий ресурс.


Много говорят о белорусах как «опоздавшей нации». Да, мы догоняем евро-поезд по многим параметрам. Но я абсолютно не уверен, что нужно суетливо поспешать за глобальным культ-процессом. Евростандарт — это путь в тупик. Руслану Вашкевичу не стать Йозефом Бойсом. И слава богу! Валентину Акудовичу не грозят лавры Делеза. Так и надо! Сергей Шабохин не будет Дэмиеном Херстом. Ура! Лучше пусть они будут теми, кем есть. Вашкевичем. Акудовичем. Шабохиным. Тутэйшыми гульцамі са смеццем.


Дадатковае пытанне: як быць з мовай? Гэта не проста лінгвістыка. Гэта пэўны стан мыслення. Дагэтуль на ўсіх паверхах культуры працуе моўная інэрцыя часоў культур-каланіялізму. З аднаго боку — руліць «великий и могучий», нібыта натуральная мова нібыта большасці тутэйшых. З другога — шчыруе адчайная партызанка на карысць беларушчыны ў яе найбольш радыкальным варыянце. Нармальнага арганічнага шматмоўя амаль не чутна. З большага пануе сарамлівая (ці агрэсіўная) расейскасць, альбо дэманстратыўная беларускасць. Мы не камунікуем. Мы змагаемся за мову.


У любым выпадку дзвюхмоўе (а лепей — трох- ці чатырохмоўе) — непазбежнасць для ўсіх жадаючых крэатывіць тут і цяпер. Хтосьці палічыць гэта здрадай. Альбо культур-шызафрэніяй. Як на мяне — нармальны цвярозы падыход насуперак ідэалагічным шаблонам.


Персонаж, претендующий на роль белорусского автора, оказывается в зоне тройного шумового покрытия. Я говорю о трех слоях мусора культуры: образовательном, эстетическом и идеологическом. Первый производит шаблонную инфо-загрузку без обучения творчеству. Второй сбивает шаблоны в подобие стиля и задает матрицы шумового культур-конвейера. Третий строит пирамиду квази-приоритетов и запускает программу зачистки инакомыслящих (все равно какого колера).


Вдохни пыльный воздух и начинай петь.

Падзяліцца

Апошнія запісы

«Баяўся, што мне прад’явяць данаты, за якія павінен адкупіцца». Як гродзенцы на свой страх і рызыку прыязджаюць на радзіму, каб прадаць жыллё

Жонка палітэмігранта Алена эканоміла на манікюры і ездзіла зайцам, каб купіць кватэру - і прадала…

3 мая 2024

$ 200, машынка і мара. 9 гродзенскіх брэндаў, на якія варта звярнуць увагу гэтай вясной

Hrodna.life сабраў у адным месцы некалькі лакальных дызайнераў, у якіх можна абнавіць гардэроб гэтай вясной.…

3 мая 2024

Мерцающие, мраморные и яйца дракона. Тренды Тик Ток на Пасху 2023

Как покрасить яйца необычно? Из фиолетовой капусты можно получить изумрудный цвет, из вина получаются яйца,…

2 мая 2024

У беларускіх студэнтаў у Польшчы з’явіліся праблемы з візамі: МЗС адмаўляе, тэрмін скарачаецца

Беларускім студэнтам пачалі адмаўляць у візе для вучобы за мяжой. Тэрміны, на якія віза выдаецца,…

30 красавіка 2024

«Ходзяць чуткі, што яе завербавалі». Што гродзенцы напісалі ў 600 зваротах у КДБ

Каля 600 зваротаў, адпраўленых гродзенцамі або звязаных з Гродна, ёсць у базе зваротаў у КДБ.…

30 красавіка 2024

Бойка артыстаў на сцэне, добраўпарадкаванне Швейцарскай даліны, святкаванне Дня канстытуцыі - што адбывалася ў Гродне 100 гадоў таму

Гістарычны канал Hrodna 11:27 працягвае пераказваць, што пра жыццё ў Гродне пісала мясцовая газета "Echo…

28 красавіка 2024