Эскізы будучых пабудоў і гродзенскі Стоўнхэндж: выстава архітэктурных работ Аляксандра Штена адкрылася ў «Фестывальным»

У экспазіцыі прадстаўлены эскізы, чарцяжы і фатаграфіі дзясяткаў праектаў гродзенскага архітэктара, створаныя ім у розны час, піша grodnonews.by.

Пасля заканчэння Маскоўскага архітэктурнага інстытута ў 1978 годзе перад ленінскім стыпендыятам і ўладальнікам чырвонага дыплома Аляксандрам Штэнам былі адкрыты літаральна ўсе дзверы: архітэктар ішоў першым па размеркаванні і мог атрымаць любое вакантнае месца ў Маскве. Але, доўга не думаючы, дойлід вярнуўся будаваць кар’еру ў любімы горад на сваю малую радзіму — у Гродна.

— Архітэктура не стаіць на месцы, увесь час нешта змяняецца. У наш час ёсць два трэнды: першы — гэта ўсё мяняць, другі - захоўваць. Мы, архітэктары, займаемся «ўстойлівым» у няўстойлівым свеце, — падзяліўся Аляксандр Штэн.

Так, яго творчасць, ідэі, падыходы атрымалі заслужанае прызнанне ў нашым горадзе. З-пад «цыркуля» гродзенскага архітэктара выйшла шмат праектаў: ​​касцёл Божай Міласэрнасці на вуліцы Кабяка, будынак «Альфа-Банка» на вуліцы Карла Маркса… Варта адзначыць і «скарбонку» дасягненняў аўтара: медалі за адданасць архітэктуры і творчыя дасягненні, а таксама ганаровае званне «Дойлід Рэспублікі Беларусь».

Чытайце таксама: Александр Штен: Почему нужно привести в порядок дорогу у Коложи как можно быстрее

Выстаўка «Дажынкі з працоўнага стала архітэктара» — гэта справаздача за апошнія 50 гадоў працы Аляксандра Штэна. Тут можна ўбачыць эскізы як ужо увасобленых у жыццё праектаў аўтара, так і тых, якія яшчэ не былі рэалізаваныя. Сярод апошніх, напрыклад, перспектыўная і да дэталяў прадуманая праца па рэканструкцыі стэлы ў Каложскім парку.

— Мэта праекта ў тым, каб насыціць гэтую выдатную пляцоўку сакральным і культурным сэнсамі. Я заўважыў цікавыя супадзенні паміж гродзенскай стэлай і Стоўнхэнджам: геаграфічная шырата, вышыня над узроўнем мора і кірунак галоўных восяў па кірунку ранішняга прамяня ў дзень сонцастаяння ў комплексаў супадаюць. Усё гэта наводзіць на думку аб астранамічнай сувязі паміж імі. Больш за тое, ёсць супадзенні асноўных прапорцый стэлы і з іншымі шэдэўрамі архітэктуры: купаламі Пантэона і сабора Святога Пятра ў Рыме, — распавёў аўтар.

Выстава дазваляе прасачыць не толькі шлях аўтара, але і самі змены ў творчым працэсе архітэктурнага планавання. Да прыкладу, зараз маладыя архітэктары, як правіла, працуюць з дапамогай камп’ютарных праграм, а «адмыванні» ўручную паступова сыходзяць на другі план. У Аляксандра Штэна можна ўбачыць усе метады: свой шлях архітэктара ён пачаў да інавацыйных тэхналогій, а лічбавыя магчымасці асвойваў ужо з іх прыходам. Таму, акрамя графічных прац гэтага стагоддзя, ёсць сярод выставачных экспанатаў і захаваныя часткі даўніх эскізаў, якія аўтар сабраў у калажы. Дарэчы, кожная выставачная работа архітэктара дапаўняецца дэталёвым апісаннем, фатаграфіямі і схемамі аб’екта.